Kinderoncoloog en onderzoeker Friederike Meyer-Wentrup en Ruben van Boxtel, bioloog en genoom-onderzoeker, willen graag hun klinische en wetenschappelijke expertise combineren om toxiciteit te verminderen. ‘Tegenwoordig overleeft meer dan 90% van de kinderen, zodat de tendens gemakkelijk zou kunnen zijn om het onderzoek te richten op andere soorten kanker waarvoor de prognose nog slechter is,’ legt Friederike uit. ‘Maar het punt is dat kinderen met lymfeklierkanker een hoge prijs betalen voor hun overleving. De behandeling is zeer toxisch. Bijwerkingen op korte termijn - denk aan hevige pijn of gevaarlijke infecties - zijn moeilijk te hanteren, maar de toxiciteit kan tot ver in de volwassenheid reiken. Er kunnen hartproblemen ontstaan, de vruchtbaarheid kan afnemen en secundaire kankers komen vaker voor bij volwassenen die het overleefd hebben.’
Innovaties
‘Klinische ervaring leert dat behandelingen weliswaar succesvol kunnen zijn, maar dat er nog veel te verbeteren valt op het gebied van andere uitkomsten dan overleving,’ zegt Ruben van Boxtel. ‘Dat kunnen we alleen doen door de biologische mechanismen van de kanker zelf beter te begrijpen. De grootste uitdaging waar we voor staan is: succesvolle behandelingen minder toxisch maken, bijvoorbeeld door juist de mechanismen in elke afzonderlijke kankercel aan te pakken. Een van de belangrijkste voorwaarden voor dit soort innovaties is het verzamelen van preklinische en klinische data, gecombineerd met een grote verzameling patiëntenmateriaal. Hoe meer materiaal we hebben, hoe beter we in staat zullen zijn om verschillende subgroepen van kinderen met een lymfoom te onderscheiden.’
Personaliseren van behandelingen
Friederike Meyer-Wentrup: ‘Als we de interactie tussen de immuuncellen van het kind en de tumorcellen begrijpen, wordt het mogelijk om het immuunsysteem in staat te stellen de tumor te bestrijden. We lopen voorop in het starten van studies met kinderen waarbij bloed- en tumormonsters worden gebruikt om de biologie van het lymfoom te bestuderen. Uiteindelijk zal dit artsen ondersteunen om behandelingen zo precies mogelijk te personaliseren. Samen met onze collega's van de afdeling immunologie van het UMC Utrecht zijn we erin geslaagd Hodgkin-cellen te kweken. Dit helpt ons om reacties op behandelingen beter te voorspellen, gerichte therapieën te ontwikkelen en zo de toxiciteit te verminderen.’
Tweerichtingsverkeer
In het Prinses Máxima Centrum komen onderzoeksvragen rechtstreeks uit de kliniek en zijn onderzoeksresultaten veel sneller bij de patiënt. Van Boxtel: ‘Het is tweerichtingsverkeer. Uiteindelijk draait het allemaal om toegewijde mensen die bereid zijn hun krachten te bundelen om samen echt een sprong voorwaarts te maken in de kinderoncologie.’De maand juni staat in het teken van nieuwe perspectieven in het Máxima. Dat betekent dat we je de komende weken alles gaan vertellen over de ontwikkelingen in ons onderzoeksziekenhuis. In het Máxima werken zorgverleners en onderzoekers nauw samen om zo behandelingen steeds te kunnen verbeteren. Onze missie: ieder kind met kanker genezen, met optimale kwaliteit van leven.